Ağaç da yaşayan her insan gibi hep yukarı, göğe doğru çıkarak boy atmaya çalışmakta, meyvelerini vereceği bir başa ulaşma amacı gütmektedir. Buna bağlı olarak, ağaç üzerine, ölümsüzlük, şans, bereket, sağlık ve hastalıktan kurtulmak gibi anlamlar yüklenmektedir.
Her toplumunun ağacı tasvir etme biçimi kendi yaşam alanı ve ihtiyaçlarına göre değişmesine rağmen, hepsinin ağaca” yüklediği ortak anlam “edebi canlılık ve hayat kaynağı, tanrısal birlik” temel vasfı etrafında yoğunlaşmaktadır.
İnsanlar tarafından binlerce yıldır yeraltı (ölüler dünyası), yeryüzü (maddesel dünya) ve gökyüzü (tanrı katının) arasındaki bağ olarak tasavvur edilen ağaç, bu özelliği nedeniyle sayısız sanat eserine ilham vermiştir.
Günümüzde ise bilim insanları ormanlardaki ağaç köklerinin toprak altında birleşerek besin ve su paylaşımı yaptığını ortaya çıkardılar. Bir başka deyişle, ormandaki ağaçlar aslında tek bir süper organizmanın üyeleri.
Yeni Zelanda’daki bir ormanda bir ormanda çalışan araştırmacılar, normalde çoktan çürüyüp gitmesi gereken, gövdesinin büyük kısmını yitirmiş bir kauri ağacının, ormandaki diğer ağaçlar tarafından beslenerek canlı tutulduğunu buldular. Ağacın su ve besin alma düzeni incelendiğinde bunun sağlıklı komşu ağaçlarınkinin tam zıttı olduğu görüldü. Yani bir tür tulumba etkisi sayesinde ağaçlar, dalları ve yeşil yaprakları bulunmayan bu ağaca, kendisinin üretemediği besin maddelerinin ve suyu yolluyorlardı.
Bilim insanları şimdi, bütüne doğrudan bir faydası olmayan bu türden bir bireyin hayatta tutulmasının süper organizmaya ne gibi bir faydası olduğunu anlamaya çalışıyorlar. Bütün bu bireyin gövdesinin ve dallarının bulunmadığının farkında olamayabilir ya da sadece kök sisteminin canlı olması bile bu ağacın korunması için yeterlidir.
Ağaçlar arasındaki muhteşem sosyal yaşam dinamiği ne kadar güçlüdür. Örneğin ağaçlar arkadaş olur mu diye hiç düşünmüş müydünüz? "...Ağaçlar arkadaşlık kurar hatta birbirlerine yardımcı olmak için besin alışverişi yaparlar. Bir ağaç tek başına yerel iklim oluşturamaz. Rüzgara ve hava durumuna karşı korumasızdır. Ancak birçok ağaç, hep birlikte, aşırı sıcak ve soğuğu hafifleten bir ekosistem yaratabilir..." birlikte yaşamının sırlarını aktaran ağaçları daha iyi dinlemeliyiz. Biz insanlar ağaçlardan birlikte yaşamanın sırlarını öğrenebilir miyiz, ne dersiniz?
Yazar:
CEREN YAPRAK
Orman Mühendisi
YORUMLAR