Artvin'de Hatila Milli Parkı'nda bulunan 700 hektarlık ladin ormanlarını istila ederek kurumalarına yol açan kabuk böceğine karşı mücadele sürüyor. Zararlı böceklere karşı mücadelede mekanik, biyolojik ve biyoteknik olmak üzere üç farklı yöntem uygulanıyor.
Artvin Hatila Milli Parkında yer alan ormanlar, “Ips typographus" isimli sekiz dişli kabuk böcek istilasıyla karşı karşıya. 17 bin hektar ormanlık alana sahip Hatila Milli Parkı'nın, 700 hektarlık alanı istilacı böcek tarafından kuşatılmış durumda. 6 yılda, 70 kat artan zararlı böcek istilasına karşı Artvin Orman Bölge Müdürlüğü, mekanik, biyolojik ve biyoteknik olmak üzere üç farklı yöntemle mücadele ediyor.
300 milyon böcek etkisiz hale getirildi
1984 yılında Gürcistan sınırlarından ülkemize giriş yaparak Rize, Trabzon, Giresun, Ordu iline kadar Ladin ormanlarımıza zarar veren "Ips typographus" (sekiz dişli kabuk böceği) ‘ne karşı 2003-2010 yılları arasında Hatila Vadisinde yapılmış olan mekanik, biyolojik ve biyoteknik mücadele sonrasında yaklaşık 300 milyon böcek etkisiz hale getirildi.
Zarar gören ormanlık alan Milli Park sahasında olması nedeniyle bölgeye ulaşım sağlanması için 7 kilometrelik orman yolunun yapımına başlanırken, orman yolu sonrası sekiz dişli dev kabuk böceği ile ilgili mücadele kapsamında 'Feromon' adı verilen tuzaklar yerleştirildi. Feromon emdirilmiş kapsüller, karşı cinsin salgıladığı kokuyu yayarak böcekleri tuzaklara çekerken, tuzaklar, kapsüle gelen böceklerin yakalanmasını sağlıyor. 7- 10 gün arası kontrol edilen tuzaklardaki zararlı böcekler imha ediliyor.
Terminatör böceklere yeniden devreye giriyor
Endemik türleri bünyesinde barındıran Hatila Milli Parkı'nda, zararlı böcek için bir diğer yöntem ise biyolojik mücadele. Zararlı böceğin tek doğal düşmanı olan 'Terminatör' olarak bilinen ‘Rhizophagus grandis’ adlı böcek türü, Artvin Orman Bölge Müdürlüğü laboratuvarlarında üretiliyor. Mili park sahasında Orman Bölge Müdürlüğü ekiplerince zararlı böceğin larva ve erginlerinin bulunduğu ladin ağaçlarının kabuk içlerine bırakılıyor. Orman yolunun yapılması sonrasında mücadele kapsamında, bölgede bulunan zarar görmüş böcekli ağaçlar alandan alınarak, en yakın orman deposuna götürülürken, kabuk soyma işlemi yapıldıktan sonra kabuklar imha ediliyor.
"Bunun adı dumansız orman yangınıdır"
Konuyla ilgili Artvin Orman Bölge Müdürlüğünde bilgilendirme toplantısı düzenlenirken, toplantıda konuşan Artvin Orman Bölge Müdürü Dr. Mimar Sinan Özkaya, ”Bizim ağaç kesmek gibi bir niyetimiz yok. Tek bir niyetimiz var bu böceği burada durdurmak. Bu ormanlar bizim için çok kıymetli. Gelecek nesillere aktarmak için bu işin uzmanı, teknik elamanı olarak tedbirini almak zorundayız. Batıda nasıl orman yangını varsa bizde de bu yangın var. Bunun adı dumansız orman yangınıdır” diye konuştu.
“Anıt ağaçlar ve yaşlı ormanlar var; Kurumasına izin veremeyiz”
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dekanı Prof Dr. Aydın Tüfekçioğlu ise yaptığı konuşmada "Bizim elimizde bir hazine var. Burası anıt ağaçlarıyla ve doğal yaşlı ormanlarıyla öne çıkmış bir bölge. Bu nedenle Milli Park ilan edilmiş. Bizim elimizde ekolojik değer var. Bu değere müdahale etmeyip, kurutup bırakamayız. Bu değeri atalarımız dedelerimiz bize bıraktı. Bizde kurumadan gelecek nesillere aktarmamız gerek. Bizim amacımız burada olan bir yangını söndürmek” dedi.
"Zararlı alan 6 yılda 70 kat arttı"
Doğa Koruma ve Milli Parklar 12. Bölge Müdürü Cüneyt Aloğlu da, “Hatila Milli Parkımız, 17 bin hektar alana sahip. Artvin, Türkiye’nin en fazla korunması gereken illerinden biri. Her yıl iki kat artan ve 6 yılda 70 kat artan bu zararlının bulunduğu alanı kendi haline bırakırsak 5 yıl sonra 17 bin hektarlık alanın üzerine çıkıyoruz. Bu ne demek oluyor Milli Parkında bulunan alanın tamamı kuşatmış oluyor. Artış yaşanmadan bir an önce mücadeleye başlamamız lazım” ifadelerini kullandı.
